İnsan ibadetlere yöneldiğinde bir de bakar ki, bu ibadetleri gönül huzuruyla yapmasını engelleyen şu âfetlerle karşı karşıyadır: Önce, nefis rızık talebiyle şöyle der: "Benim mutlaka belli miktarda rızka ihtiyacım var. Dünyalıkları terkettim, halktan uzak durdum; peki benim rızkım nereden sağlanacak?" Sonraki engel, yararına mı yoksa zararına mı olduğunu bilmediği tüm korkuları, umutları, arzu ve nefretleridir. Bunların sonuçları belirsiz olduğundan kalbini hep meşgul etmektedir.
Sonra, her taraftan insanın üzerine gelen zorluk ve musibetler gelir. Özellikle de halka muhalefet, şeytana savaş açma ve nefsin tersine hareket etme yolu tutulduğunda nice lokmalar boğazına dizilir, nice sıkıntılarla yüz yüze gelir. Değişik hal ve durumlarda bazan tatlı bazan acı, Cenâb-ı Hak tarafından çeşitli ilâhî kazâ ve takdir tecellîleri de başa gelir.
Nefis bunlara karşı kızgınlık göstermekte çok hızlı ve fitne çıkarmada çok acelecidir. Bunları aşıp geçmek için dört silaha ihtiyaç vardır: Rızık hususunda Allah Teâlâ'ya tevekkül, tehlikeler karşısında işleri Allah'a ısmarlama, darlık ve musibet anında sabır, kazâ ve kader tecellisinde rıza.
EmoticonEmoticon